6. THINGS I DID (TWIERDZENIA)
MÓWIĄC O TYM CO KTOŚ ZROBIŁ, CZYLI ABY BUDOWAĆ TZW. ZDANIA TWIERDZĄCE DOTYCZĄCE CZYNNOŚCI ZAKOŃCZONYCH, ZACZYNAJ OD OSOBY (BOHATERA ZDANIA), NASTĘPNIE UŻYJ CZYNNOŚCI (CZASOWNIKA) W FORMIE PRZESZŁEJ* A DOPIERO PÓŹNIEJ SZCZEGÓŁÓW TAKICH JAK: GDZIE, KIEDY, Z KIM.
SCHEMAT ZDANIA:
OSOBA + CZASOWNIK W FORMIE PRZESZŁEJ* + (SZCZEGÓŁY)
UWAGA!
CZASOWNIKI ANGIELSKIE DZIELĄ SIĘ NA REGULARNE (PONAD 95% WSZYSTKICH CZASOWNIKÓW) ORAZ NIEREGULARNE (WARTO DAĆ SOBIE CZAS BY NAUCZYĆ SIĘ TYCH NAJWAŻNIEJSZYCH – JEST ICH OKOŁO 80). WSZYSTKIE FORMY PRZESZŁE CZASOWNIKÓW ANGIELSKICH SĄ TAKIE SAME DLA WSZYSTKICH OSÓB.
CZASOWNIKI REGULARNE (SCHEMAT ZDANIA):
OSOBA + CZASOWNIK + ED + (SZCZEGÓŁY)
CZASOWNIKI NIEREGULARNE (SCHEMAT ZDANIA):
OSOBA + CZASOWNIK W II FORMIE Z LISTY CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH + (SZCZEGÓŁY)
(KLIKNIJ TUTAJ I POBIERZ LISTĘ CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH – PDF + MP3)
W PONIŻSZYCH PRZYKŁADACH PODAJĘ W NAWIASACH 3 FORMY CZASOWNIKÓW – PODSTAWOWĄ (I), PRZESZŁĄ (II) ORAZ TZW. IMIESŁÓW BIERNY (III), KTÓRY PRZYDAJE SIĘ GŁÓWNIE DO MÓWIENIA O DOŚWIADCZENIACH ŻYCIOWYCH (WIĘCEJ O TYM W MODULE 7). WIELE NAJPOPULARNIEJSZYCH CZASOWNIKÓW NALEŻY DO GRUPY CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH DLATEGO WARTO OD RAZU POZNAĆ ICH WSZYSTKIE 3 FORMY. TO POMOŻE TWOJEMU UMYSŁOWI LEPIEJ I SZYBCIEJ Z NICH KORZYSTAĆ. BY TAK SIĘ STAŁO WIELOKROTNIE ODSŁUCHUJ NAGRANIE MP3 DOŁĄCZONE DO LISTY CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH, PAUZUJ NAGRANIE I POWTARZAJ TE CZASOWNIKI ORAZ PRZYKŁADY ZDAŃ Z NIMI NA GŁOS. TYLKO W TEN SPOSÓB OSWOISZ MÓZG Z INNĄ FORMĄ I WYMOWĄ TYCH SŁÓW ORAZ ZACZNIESZ AKTYWNIE UZYWAĆ ICH W ROZMOWACH Z INNYMI 🙂
HAVE A MEETING (HAVE – HAD – HAD)
MIEĆ SPOTKANIE
I HAD A MEETING YESTERDAY.
JA MIAŁEM/MIAŁAM SPOTKANIE WCZORAJ.
DO SPORT (DO – DID – DONE)
ROBIĆ/UPRAWIAĆ SPORT
I DID SPORT LAST WEEK.
JA UPRAWIAŁAM/EM SPORT W ZESZŁYM TYGODNIU.
GO TO WORK (GO -WENT- GONE)
IŚĆ DO PRACY
I WENT TO WORK.
JA POSZŁAM/POSZEDŁEM DO PRACY.
THINK ABOUT… (THINK – THOUGHT- THOUGHT)
MYŚLEĆ (O CZYMŚ…)
I THOUGHT ABOUT IT LAST MONTH.
JA POMYŚLAŁAM O TYM W ZESZŁYM MIESIĄCU.
GET INFORMATION (GET – GOT – GOT)
DOSTAĆ/ZDOBYĆ/OTRZYMAĆ INFORMACJE
I GOT INFORMATION YESTERDAY.
JA DOSTAŁAM/EM INFORMACJĘ WCZORAJ.
KNOW ABOUT… (KNOW-KNEW-KNOWN)
WIEDZIEĆ O …
I KNEW IT LAST WEEK.
JA WIEDZIAŁAM TO W ZESZŁYM TYGODNIU.
I KNEW ABOUT IT. // JA WIEDZIAŁAM/EM O TYM.
SEE (SEE-SAW-SEEN)
WIDZIEĆ, SPOTYKAĆ* (KOGOŚ/COŚ)
I SAW IT LAST YEAR.
JA WIDZIAŁAM/EM TO W ZESZŁYM ROKU.
WANT (WANT/ WANTED/ WANTED)
CHCIEĆ (COŚ, np. PREZENT/TO*)
[WANT TO + CZYNNOŚĆ/CZASOWNIK]
SHE WANTED IT. // ONA TO/TEGO CHCIAŁA.
SHE WANTED TO BUY IT. // ONA CHCIAŁA TO KUPIĆ.
TAKE (TAKE – TOOK – TAKEN)
BRAĆ, PRZYJMOWAĆ (NP. PIENIĄDZE)
HE TOOK MONEY FROM CLIENTS.
ON WZIĄŁ PIENIĄDZE OD KLIENTÓW.
USE (USE – USED – USED)
UŻYWAĆ (NP. KOMPUTERA)
THEY USED A COMPUTER.
ONI UŻYLI KOMPUTERA.
THINGS I DIDN’T DO (PRZECZENIA)
MÓWIĄC O TYM CZEGO KTOŚ NIE ZROBIŁ, CZYLI ABY BUDOWAĆ TZW. ZDANIA PRZECZĄCE DOTYCZĄCE CZYNNOŚCI ZAKOŃCZONYCH STOSUJ NASTĘPUJĄCY SYSTEM. ZACZNIJ OD OSOBY, NASTĘPNIE UŻYJ SŁOWA DID ORAZ „NIE” CZYLI NOT (W SKRÓCIE: DIDN’T) A PO NIM CZYNNOŚCI, CZYLI CZASOWNIKA W FORMIE PODSTAWOWEJ. MOŻESZ TEŻ UZUPEŁNIĆ ZDANIE O SZCZEGÓŁY TAKIE JAK: GDZIE, KIEDY, Z KIM.
SCHEMAT ZDANIA:
OSOBA + DID NOT / (DIDN’T) +CZYNNOŚĆ + (SZCZEGÓŁY)
UWAGA!
W PRZECZENIACH CZYNNOŚĆ (GŁÓWNY CZASOWNIK) JEST TAKI SAM DLA WSZYSKICH OSÓB I ZAWSZE WYSTEPUJE W FORMIE PODSTAWOWEJ (BEZ ŻADNYCH KOŃCÓWEK).
PRZYDATNE WYRAŻENIA:
YESTERDAY (WCZORAJ), LAST (ZESZŁY, OSTATNI, POPRZEDNI), LAST WEEK/MONTH/YEAR (ZESZŁY TYDZIEŃ, MIESIĄC, ROK LUB: W ZESZŁYM TYGODNIU, MIESIĄCU, ROKU) ….. AGO (TEMU) NP. A LONG TIME AGO (DAWNO TEMU) , FIVE MINUTES AGO (5 MINUT TEMU) ONE HOUR AGO (1 GODZINĘ TEMU),
AT + GODZINA, NP. AT TWO/ AT FIVE (O’CLOCK) – O (GODZINIE) DRUGIEJ/ O PIĄTEJ.
ZAUWAŻ, ŻE WYRAŻENIA TE (OKREŚLENIA CZASU) STAWIAMY GŁÓWNIE NA KOŃCU ZDANIA.
HAVE (A PLAN/ A MEETING/ TIME)
MIEĆ (PLAN/ SPOTKANIE / CZAS)
I DIDN’T HAVE A MEETING AT TEN O’CLOCK.
JA NIE MIAŁAM SPOTKANIA O GODZINIE DZIESIĄTEJ.
DO (SPORT/BUSINESS/IT*)
ROBIĆ (SPORT/BIZNES/ TO*)
I DIDN’T DO IT YESTERDAY.
JA NIE ZROBIŁAM TEGO WCZORAJ.
GO TO + [MIEJSCE*/OSOBA]
IŚĆ/CHODZIĆ DO + (np. PRACY/PRZYJACIÓŁ)
WE DIDN’T GO TO WORK LAST WEEKEND.
MY NIE POSZLIŚMY DO PRACY W ZESZŁY WEEKEND.
THINK (ABOUT…)
MYŚLEĆ (O CZYMŚ…)
I DIDN’T THINK ABOUT IT LAST WEEK.
JA NIE (PO)MYŚLAŁAM O TYM W ZESZŁYM TYGODNIU.
GET (A PRESENT/ AN E-MAIL etc.)
DOSTAĆ (PREZENT/ MAILA itp.)
THEY DIDN’T GET A LOT OF E-MAILS.
ONI NIE DOSTALI DUŻO MAILI.
KNOW (ENGLISH/ KATE/ IT*)
WIEDZIEĆ, ZNAĆ (COŚ*/ KOGOŚ)
I DIDN’T KNOW IT./JA TEGO NIE WIEDZIAŁAM.
I DIDN’T KNOW PETER./JA NIE ZNAŁAM PIOTRA.
SEE (FRIENDS/CLIENTS)
WIDZIEĆ, SPOTYKAĆ (PRZYJACIÓŁ/KLIENTÓW)
SHE DIDN’T SEE FRIENDS LAST WEEK.
ONA NIE ZOBACZYŁA PRZYJACIÓŁ W ZESZŁYM TYGODNIU.
WANT (SOMETHING/IT*)/ CHCIEĆ (+ RZECZ, np. COŚ/TO*)
[WANT TO + CZYNNOŚĆ/CZASOWNIK]
SHE DIDN’T WANT IT./ONA NIE CHCIAŁA TEGO.
SHE DIDN’T WANT TO DO IT.
ONA NIE CHCIAŁA TEGO (Z)ROBIĆ.
TAKE (THINGS/DOCUMENTS)
BRAĆ, PRZYJMOWAĆ (RZECZY/DOKUMENTY)
HE DIDN’T TAKE DOCUMENTS FROM CLIENTS.
ON NIE WZIĄŁ DOKUMENTÓW OD KLIENTÓW.
USE (A COMPUTER/ A PEN)
UŻYWAĆ (KOMPUTERA/ DŁUGOPISU)
THEY DIDN’T USE A COMPUTER LAST WEEKEND.
ONI NIE UŻYLI KOMPUTERA W ZESZŁY WEEKEND.
DID YOU…? (PYTANIA)
PYTAJĄC O TO CO KTOŚ ZROBIŁ, CZYLI BUDUJĄC PYTANIA O ZAKOŃCZONE CZYNNOŚCI STOSUJ NASTĘPUJĄCY SYSTEM. ZACZNIJ OD KLUCZA CZYNNOŚCI ZAKOŃCZONYCH CZYLI SŁOWA DID, NASTĘPNIE UŻYJ OSOBY ORAZ CZYNNOŚCI, CZYLI CZASOWNIKA W FORMIE PODSTAWOWEJ. MOŻESZ TEŻ UZUPEŁNIĆ ZDANIE O SZCZEGÓŁY TAKIE JAK: GDZIE, KIEDY, Z KIM.
SCHEMAT PYTANIA:
DID + OSOBA* + CZYNNOŚĆ + (SZCZEGÓŁY) ?
UWAGA!
W PYTANIACH DOTYCZĄCYCH ZAKOŃCZONYCH CZYNNOŚCI GŁÓWNY CZASOWNIK (CZYNNOŚĆ) JEST TAKI SAM DLA WSZYSTKICH OSÓB I ZAWSZE WYSTĘPUJE W FORMIE PODSTAWOWEJ. JEST TAK DLAEGO, ŻE SŁOWO KLUCZ CZYLI DO „COFAMY” DO JEGO FORMY PRZESZŁEJ CZYLI DID.
DO -1 => DID
DO (KLUCZ TYPOWYCH CZYNOŚCI)
DID ( KLUCZ ZAKOŃCZONYCH CZYNNOŚCI)
INNYMI SŁOWY, TAM GDZIE JEST JUŻ SŁOWO KLUCZ (CZYLI: DID) TAM CZYNNOŚĆ O KTÓREJ MOWA, CZYLI CZASOWNIK GŁÓWNY POZOSTAJE W FORMIE PODSTAWOWEJ (DLA WSZYSTKICH OSÓB).
ZAUWAŻ, ŻE KRÓTKICH ODPOWIEDZI NA PYTANIA ZACZYNAJĄCE SIĘ OD DID RÓWNIEŻ UDZIELAMY GŁÓWNIE SŁOWEM KLUCZEM (DID LUB DIDN’T).
HAVE A MEETING /MIEĆ SPOTKANIE
DID YOU HAVE A MEETING AT 10.00?
CZY MIAŁAŚ/EŚ SPOTKANIE O GODZINIE 10.00?
(+) YES, I DID. /TAK, MIAŁAM.
(-) NO, I DIDN’T. / NIE, NIE MIAŁAM.
DO (SPORT/BUSINESS/IT*) /ROBIĆ (SPORT/BIZNES/ TO*)
DID YOU DO IT YESTERDAY?
CZY ZROBIŁAŚ/EŚ TO WCZORAJ?
GO (TO) + [MIEJSCE*/OSOBA]
IŚĆ/CHODZIĆ (DO) + (np. PRACY/PRZYJACIÓŁ)
DID WE GO TO WORK LAST WEEKEND?
CZY MY POSZLIŚMY DO PRACY W ZESZŁY WEEKEND?
THINK (ABOUT…)
MYŚLEĆ (O CZYMŚ…)
DID YOU THINK ABOUT IT?
CZY TY (PO)MYŚLAŁAŚ/EŚ O TYM?
GET (A PRESENT/ AN E-MAIL etc.)
DOSTAĆ (PREZENT/ MAILA itp.)
DID THEY GET A LOT OF E-MAILS?
CZY ONI DOSTALI DUŻO MAILI?
KNOW (ENGLISH/ KATE/ IT*)
WIEDZIEĆ, ZNAĆ (COŚ*/ KOGOŚ)
DID YOU KNOW IT?
CZY TY TO WIEDZIAŁAŚ?
DID YOU KNOW PETER?
CZY TY ZNAŁAŚ/EŚ PIOTRA?
SEE (FRIENDS/ CLIENTS)
WIDZIEĆ, SPOTYKAĆ (PRZYJACIÓŁ/ KLIENTÓW)
DID SHE SEE FRIENDS LAST MONTH?
CZY SPOTKAŁA PRZYJACIÓŁ W ZESZŁYM MIESIĄCU?
WANT (SOMETHING*/TO DO SOMETHING*)
CHCIEĆ (COŚ*/COŚ ZROBIĆ*)
DID SHE WANT IT*?
CZY ONA TO/TEGO* CHCIAŁA?
DID SHE WANT TO DO IT?
CZY ONA CHCIAŁA TO ZROBIĆ?
TAKE (SOMETHING/e.g. DOCUMENTS)
BRAĆ, ZABIERAĆ, PRZYJMOWAĆ (COŚ/np. DOKUMENTY)
DID HE TAKE DOCUMENTS FROM CLIENTS?
CZY ON WZIĄŁ DOKUMENTY OD KLIENTÓW?
USE (A COMPUTER/ A PEN)
UŻYWAĆ (KOMPUTERA/ DŁUGOPISU)
DID THEY USE A COMPUTER LAST WEEKEND?
CZY ONI UŻYLI KOMPUTERA W ZESZŁY WEEKEND?